Kilodan Dolayı Askerlik Kaç Yıl Ertelenir? Gerçekten Sağlık mı, Yoksa Sistemsel Bir Bahane mi?
“Şişmansan askerlikten kurtulursun” klişesini duymayan kalmamıştır. Ama hiç düşündünüz mü; bu gerçekten sağlık gerekçesiyle alınmış insani bir karar mı, yoksa sistemin çarpıklığını gizleyen bir bahaneden mi ibaret? Türkiye’de askerlik yükümlülüğü hâlâ erkeklerin omuzlarına ağır bir yük gibi çökerken, kilo gibi kişisel bir mesele üzerinden yapılan muamele, aslında çok daha derin ve tartışmalı bir problemi gözler önüne seriyor.
Kiloya Göre Askerlik Ertelemesi: Kağıt Üstünde Sağlık, Gerçekte Karmaşa
Türkiye’de askerlik yoklaması sürecinde en çok konuşulan konulardan biri, kilo durumunun askerlik hizmetine etkisidir. Resmî prosedüre göre vücut kitle endeksiniz (VKİ) belirli bir aralığın dışındaysa “askerliğe elverişli değildir” raporu yerine “geçici erteleme” alırsınız. Yani ne tamamen muaf olursunuz, ne de askere alınır; sistem sizi bir bekleme odasına sokar.
Uygulamada ise genellikle bu süre 1 yıl olarak belirlenir. Yani kilo sınırlarının dışında kalan biri her yoklama döneminde yeniden muayeneye çağrılır ve durum değişmediyse tekrar ertelenir. Bazı durumlarda bu erteleme 3 ila 5 yıla kadar uzayabilir, çünkü kişi kilo veremediği sürece aynı döngü devam eder. Ancak buradaki en tartışmalı nokta şudur: Devlet, kişiyi ne serbest bırakır ne de tamamen askerlik yükümlülüğünden muaf eder. Peki bu adil mi?
Vücut Kitle Endeksi: Sağlık Ölçütü mü, Bürokratik Oyun mu?
Kilo sebebiyle askerlik ertelemesinin temel dayanağı vücut kitle endeksidir. Fakat burada ciddi bir tartışma var: VKİ uzun süredir tartışmalı bir ölçüt. Kas oranı yüksek biri ile gerçekten obezite problemi yaşayan biri aynı tabloya girebilir. Bu durumda kişi sağlık açısından tamamen askerlik yapabilir durumdayken bile “uygunsuz” olarak değerlendirilir.
Daha da vahimi, devletin bu değerlendirmeyi yaparken bireyin gerçek sağlık durumunu, psikolojik faktörleri veya yaşam tarzını göz ardı etmesidir. Sonuç? Askerlik sisteminde, yalnızca rakamlarla belirlenen bir kader.
Provokatif Bir Soru: Devlet, Bizi Zayıflatmak mı İstiyor Yoksa Cezalandırmak mı?
Burada kaçınılmaz bir soru ortaya çıkıyor: Devlet, kilo sebebiyle askerliğe elverişli görülmeyen kişileri gerçekten korumak mı istiyor, yoksa onları cezalandırıyor mu? Çünkü her yıl yeniden muayeneye çağrılan ve hayatını bu belirsizliğe göre planlamak zorunda kalan binlerce genç var. İş bulamıyor, gelecek planlayamıyor ve sürekli bir “askerlik baskısı” altında yaşıyor.
Bu da bizi daha sert bir gerçeğe götürüyor: Kilo, artık sadece bir sağlık meselesi değil, aynı zamanda toplumsal bir ayrımcılık aracı haline gelmiş durumda.
Sistemin Zayıf Noktaları: Kaç Yıl Ertelenir Sorusu Neden Belirsiz?
“Kilodan dolayı askerlik kaç yıl ertelenir?” sorusunun net bir cevabı yok çünkü sistem bunu bilinçli olarak belirsiz bırakıyor. Uygulamada çoğu kişi 1 yıllık erteleme alıyor, ardından tekrar çağrılıyor. Bu süreç kilo normale dönene kadar devam ediyor. Bazı durumlarda ise 3 veya 4 defa ertelenen kişiler, sonunda “askerliğe elverişsiz” raporu alarak tamamen muaf olabiliyor.
Ancak bu süreçte yaşanan belirsizlik, bireylerin hem psikolojisini yıpratıyor hem de hayat planlarını altüst ediyor. Birçok genç, “Bir yıl sonra tekrar çağrılacağım” korkusuyla iş hayatına atılamıyor veya yurt dışına çıkış planlarını ertelemek zorunda kalıyor.
Toplumsal Yansımalar: Kilo Üzerinden Askerlik Ahlakı Kurmak
Askerlik yükümlülüğünün kilo gibi kişisel bir meseleye bağlanması, toplumsal olarak da problemli. Bu yaklaşım, zayıf olanı “hazır”, kilolu olanı “yetersiz” ilan ediyor. Oysa askerlik sadece fiziksel güçle yapılmıyor; zeka, disiplin, strateji ve dayanıklılık gibi birçok faktör devreye giriyor. Devletin hâlâ sadece kiloya bakarak karar vermesi, bu gerçeği göz ardı ediyor.
Sonuç: Belirsiz Bir Erteleme, Belirsiz Bir Gelecek
Kilodan dolayı askerlik ertelemesi, sağlık gerekçesiyle atılmış insani bir adım gibi görünse de gerçekte bireyleri belirsizliğe mahkûm eden bir sisteme dönüşmüş durumda. Erteleme süresi teoride yıldan yıla değişirken pratikte kişinin hayatının belki de en önemli yıllarını ipotek altına alıyor.
Belki de artık şu soruyu sormanın zamanı geldi: “Kilo yüzünden askere alınmamak bir sağlık kararı mı, yoksa adaletsiz bir sistemin dayatması mı?”